Trong thời đại ngày nay, “kỷ nguyên số” không còn là khái niệm xa lạ mà đã trở thành một phần không thể thiếu trong mọi lĩnh vực đời sống – từ kinh tế, giáo dục, đến văn hóa – xã hội. Quá trình hội nhập quốc tế cũng vì thế mà chuyển mình nhanh chóng, từ hình thức truyền thống sang môi trường số hóa với tốc độ chưa từng có. Đối với Việt Nam nói chung và tỉnh Bình Định nói riêng, đây là một cơ hội lớn để vươn ra thế giới, nhưng đồng thời cũng đặt ra nhiều vấn đề cần được nhận diện và giải quyết kịp thời.
Là một tỉnh thuộc duyên hải Nam Trung Bộ, Bình Định từ lâu đã nổi tiếng với truyền thống hiếu học, tinh thần thượng võ và kho tàng văn hóa đặc sắc như nghệ thuật bài chòi, võ cổ truyền. Những năm gần đây, tỉnh đang có bước chuyển mình mạnh mẽ về hạ tầng, công nghệ và giáo dục. Khu kinh tế Nhơn Hội, sự phát triển của TP. Quy Nhơn cùng với việc thu hút đầu tư công nghệ cao đang mở ra nhiều cơ hội để Bình Định bắt kịp xu thế chuyển đổi số và hội nhập quốc tế.
Các trường đại học, đặc biệt là Trường Đại học Quy Nhơn, đang từng bước đẩy mạnh chuyển đổi số trong giảng dạy và hợp tác quốc tế. Nhiều học sinh, sinh viên của tỉnh cũng đã tiếp cận được với các khóa học trực tuyến từ các nền giáo dục phát triển như Mỹ, Hàn Quốc, Úc… hay tham gia vào các cuộc thi học thuật và sáng tạo công nghệ mang tầm khu vực và thế giới.
Trong lĩnh vực kinh tế, doanh nghiệp trẻ tại Bình Định cũng dần ứng dụng công nghệ số vào khởi nghiệp – từ thương mại điện tử, du lịch thông minh cho đến nông nghiệp công nghệ cao. Nhờ vậy, các sản phẩm đặc trưng như nem chợ Huyện, bánh ít lá gai, hay du lịch biển Kỳ Co, Eo Gió… đang được quảng bá ngày càng rộng rãi ra thị trường quốc tế thông qua nền tảng số.
Tuy nhiên, để hội nhập thực chất và hiệu quả, Bình Định cũng đang đối mặt với một số thách thức đặc thù:
Hạ tầng và kỹ năng số chưa đồng đều: Ở nhiều huyện miền núi, nông thôn như An Lão, Vĩnh Thạnh, việc tiếp cận với internet tốc độ cao, thiết bị thông minh và đào tạo kỹ năng số còn hạn chế. Điều này tạo ra khoảng cách giữa thành thị và nông thôn trong cơ hội tiếp cận hội nhập quốc tế qua công nghệ.
Thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao: Dù có nhiều sinh viên giỏi, nhưng Bình Định vẫn chưa hình thành được lực lượng nhân lực công nghệ mũi nhọn đủ mạnh để chủ động phát triển sản phẩm số mang thương hiệu địa phương, hay tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Vấn đề bảo tồn bản sắc trong môi trường số: Khi đưa văn hóa Bình Định ra thế giới, như bài chòi hay võ cổ truyền, cần có cách truyền tải sáng tạo, hiện đại nhưng không đánh mất giá trị truyền thống. Đây là bài toán về kỹ thuật lẫn tư duy hội nhập.
Thiếu sự kết nối giữa nhà trường – doanh nghiệp – chính quyền trong chuyển đổi số: Nhiều ý tưởng khởi nghiệp của sinh viên, cá nhân trẻ vẫn thiếu không gian thử nghiệm, hỗ trợ vốn hay định hướng phát triển bền vững gắn với thị trường toàn cầu.
Để tận dụng tốt cơ hội và giải quyết những vấn đề trên, cần có những giải pháp đồng bộ: Đầu tư mở rộng hạ tầng số đến vùng sâu, vùng xa, giúp mọi người dân đều có cơ hội tiếp cận và phát triển cùng thời đại; Nâng cao chất lượng giáo dục số, đẩy mạnh dạy và học ngoại ngữ, kỹ năng công nghệ thông tin ngay từ phổ thông đến đại học; Hỗ trợ khởi nghiệp số địa phương, kết nối với chuyên gia quốc tế, mở rộng hợp tác giữa nhà trường và doanh nghiệp công nghệ; Phát triển sản phẩm văn hóa – du lịch số mang dấu ấn Bình Định, quảng bá trên các nền tảng toàn cầu như YouTube, TikTok, Facebook, các trang du lịch điện tử…
Hội nhập quốc tế trong kỷ nguyên số là một dòng chảy tất yếu và không thể đảo ngược. Đối với tỉnh Bình Định – một địa phương đang chuyển mình mạnh mẽ – đây là cơ hội vàng để bứt phá, vươn lên khẳng định vị thế trong khu vực và thế giới. Tuy nhiên, để hội nhập thực chất, Bình Định cần không chỉ đầu tư về công nghệ mà còn đầu tư vào con người – thế hệ trẻ năng động, sáng tạo và tự hào về bản sắc quê hương. Chỉ khi đó, Bình Định mới có thể vững bước cùng Việt Nam trên hành trình chinh phục không gian số toàn cầu.
Toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp 4.0 đã tạo nên một thời kỳ mới – kỷ nguyên số, nơi công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, và internet vạn vật đang thay đổi mạnh mẽ cách con người sống, học tập, làm việc và giao tiếp. Trong bối cảnh đó, hội nhập quốc tế không chỉ diễn ra trên phương diện chính trị – kinh tế truyền thống, mà đã mở rộng sâu rộng sang các không gian ảo, kỹ thuật số và tri thức toàn cầu. Đối với Việt Nam, đây là thời cơ lớn để bứt phá, nhưng đồng thời cũng đặt ra không ít thách thức cần được nhận diện và giải quyết kịp thời.Khác với trước đây, hội nhập quốc tế ngày nay không còn phụ thuộc hoàn toàn vào yếu tố địa lý hay ngoại giao trực tiếp. Chỉ với một thiết bị kết nối internet, một cá nhân hay doanh nghiệp nhỏ cũng có thể tiếp cận thị trường, tri thức và cơ hội toàn cầu. Các nền tảng học tập trực tuyến, thương mại điện tử, công nghệ blockchain, và trí tuệ nhân tạo đang phá vỡ mọi ranh giới, mang lại cơ hội lớn cho các quốc gia đang phát triển như Việt Nam.
Trong lĩnh vực giáo dục, học sinh – sinh viên có thể tiếp cận kho tri thức khổng lồ từ các trường đại học hàng đầu thế giới, các khóa học online từ Harvard, MIT, hay Google, Coursera… Trong kinh doanh, doanh nghiệp Việt có thể dễ dàng xuất khẩu hàng hóa qua Amazon, Alibaba; quảng bá sản phẩm bằng công cụ số; hay tiếp cận thị trường mới thông qua mạng xã hội. Đặc biệt, các ngành như công nghệ thông tin, logistics, tài chính số… đang trở thành “cửa ngõ vàng” để Việt Nam tăng tốc hội nhập.
Anh Phong
