Sáng ngày 7/2/2025, tại xã Nhơn Lý, thành phố Quy Nhơn, UBND thành phố Quy Nhơn phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Bình Định đã long trọng tổ chức Lễ đón Bằng công nhận “Lễ hội Cầu ngư Vạn Đầm Xương Lý” là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Tham dự buổi lễ có sự hiện diện của đồng chí Nông Quốc Thành, Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; đồng chí Lê Kim Toàn, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh; cùng các đồng chí lãnh đạo tỉnh, thành phố và đông đảo người dân địa phương.
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Tự Công Hoàng nhấn mạnh rằng việc Lễ hội Cầu ngư Vạn Đầm Xương Lý được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia không chỉ là niềm tự hào của người dân địa phương, mà còn minh chứng cho sự phong phú, đa dạng của kho tàng văn hóa dân tộc. Đây là cột mốc quan trọng, mở ra cơ hội để di sản này tiếp tục được bảo tồn, phát huy và lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa.
Lễ hội Cầu ngư Vạn Đầm Xương Lý, với lịch sử hơn 200 năm, gắn liền với đời sống tinh thần và tín ngưỡng của cư dân vùng biển Nhơn Lý. Lễ hội tôn vinh cá Ông (cá voi) – vị thần hộ mệnh của ngư dân, mang ý nghĩa cầu mong mưa thuận gió hòa, tôm cá đầy thuyền, đồng thời thể hiện tinh thần đoàn kết cộng đồng qua nhiều thế hệ.
Lễ hội bao gồm các nghi thức như lễ nghinh thần Nam Hải, lễ tỉnh sinh, tế cầu quốc thái dân an, cầu ngư dân ra khơi bình an và đánh bắt hải sản được mùa. Ngoài phần lễ, phần hội diễn ra sôi động với nhiều hoạt động văn hóa dân gian như biểu diễn bả trạo, hát bội, chèo thuyền, bơi thúng, đánh bài chòi và các trò chơi dân gian khác. Lễ hội không chỉ thu hút ngư dân địa phương mà còn hấp dẫn du khách thập phương đến tham dự và trải nghiệm.
Việc lễ hội Cầu Ngư Vạn Đầm Xương Lý được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đánh dấu sự quan tâm và trân trọng đối với những giá trị văn hóa truyền thống của địa phương. Điều này không chỉ góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc mà còn thúc đẩy phát triển du lịch và kinh tế – xã hội tại Bình Định. Lễ hội này được công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể Quốc gia là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ và phát huy giá trị văn hóa của cộng đồng ngư dân. Lễ hội không chỉ là sự kiện để gắn kết cộng đồng, mà còn là một yếu tố quan trọng trong việc phát triển du lịch bền vững, thu hút du khách trong và ngoài nước. Đặc biệt, nó cũng tạo cơ hội cho thế hệ trẻ hiểu và trân trọng những giá trị văn hóa cổ truyền của dân tộc.
Để tiếp tục bảo tồn và phát huy giá trị của di sản, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị UBND thành phố Quy Nhơn phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao cùng các ngành liên quan xây dựng kế hoạch cụ thể. Các nhiệm vụ bao gồm: rà soát, quy hoạch tổng thể khu vực Lăng Ông Nam Hải Vạn Đầm Xương Lý; tư liệu hóa lễ hội; tổ chức các hoạt động giáo dục, truyền dạy cho thế hệ trẻ; khuyến khích cộng đồng địa phương tham gia thực hành, gìn giữ nghi lễ truyền thống; và kết nối lễ hội với du lịch, tạo ra các sản phẩm văn hóa hấp dẫn giới thiệu đến du khách trong và ngoài nước.
Sau phần nghi lễ đón Bằng công nhận, Lễ hội Cầu ngư Vạn Đầm Xương Lý sẽ tiếp tục diễn ra từ ngày 7 đến ngày 10/2 với nhiều hoạt động phong phú như hát bội, trò chơi dân gian, hội đánh bài chòi cổ, thu hút sự tham gia của đông đảo người dân và du khách.
THT
