Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh – vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc Việt Nam – luôn đặc biệt quan tâm đến việc giáo dục đạo đức, tư tưởng cách mạng cho cán bộ, đảng viên. Một trong những lời dạy sâu sắc và có giá trị bền vững của Người chính là về vấn đề phê bình và tự phê bình – một nguyên tắc sống còn trong xây dựng Đảng, trong rèn luyện đạo đức cá nhân và trong hoàn thiện con người.
Hồ Chí Minh từng nói: “Phê bình và tự phê bình là vũ khí sắc bén để củng cố và phát triển Đảng, làm cho Đảng mạnh khỏe như người ta rửa mặt hằng ngày vậy.” Câu nói ngắn gọn nhưng vô cùng sâu sắc này đã nêu bật vai trò quan trọng của việc dám nhìn nhận lỗi lầm, biết sửa chữa khuyết điểm và không ngừng học hỏi, tiến bộ.
Tự phê bình là quá trình mỗi cá nhân tự nhìn lại mình một cách trung thực, khách quan để nhận ra những điểm còn hạn chế, từ đó sửa sai và tiến bộ. Đây không phải là hành động tự hạ thấp bản thân mà là biểu hiện của tinh thần trách nhiệm và dũng cảm. Ngược lại, phê bình là sự góp ý xây dựng từ người khác nhằm giúp ta soi rõ những khuyết điểm mà có thể bản thân chưa nhìn thấy. Nhưng để phê bình hiệu quả, người góp ý cần có thái độ chân thành, có tinh thần xây dựng chứ không phải để chỉ trích, bôi nhọ hay làm tổn thương người khác.
Thấm nhuần lời Bác, mỗi người cần rèn luyện cho mình thói quen kiểm điểm bản thân một cách thường xuyên, học cách lắng nghe, chấp nhận những lời góp ý và mạnh dạn góp ý cho đồng chí, đồng đội của mình khi cần thiết. Ở tập thể, dù là trong tổ chức Đảng, cơ quan hay đơn vị công tác, việc thực hiện phê bình và tự phê bình thường xuyên, đúng mực sẽ tạo nên môi trường làm việc lành mạnh, trong sạch, dân chủ và đoàn kết.
Thực tế hiện nay, vẫn còn những biểu hiện né tránh, ngại va chạm, hoặc hình thức, chiếu lệ trong phê bình và tự phê bình. Một số người sợ mất lòng, sợ bị đánh giá nên không dám nói thật, không dám nhận lỗi. Đây là điều đi ngược lại tinh thần Bác Hồ đã dạy. Người đã nhiều lần nhấn mạnh rằng: “Một Đảng mà giấu giếm khuyết điểm là một Đảng hỏng.”
Nhớ lời Bác, chúng ta – đặc biệt là thế hệ trẻ – cần không ngừng tu dưỡng, học hỏi, biết dũng cảm đối diện với bản thân, biết lắng nghe để trưởng thành hơn, biết phê bình để giúp nhau cùng tiến bộ. Chỉ khi đó, những lời Bác dạy mới thực sự sống mãi trong hành động và tư tưởng của mỗi người con đất Việt.
Minh Khuê
